Sinema dünyasında geçmişten günümüze kadar birbirinden başarılı ve izlenmesi zevkli birçok film sunulmuştur. Bu başarılı filmler konu ve kategori farkları bakımından birbirinden ayrılsa da her biri gerçekten de başyapıt niteliğinde eserlerdir. Bu başarılı eserlerin hepsine bakabilme şansımız maalesef bulunmuyor. Ancak hapishane\kaçış kategorisinde birbirinden başarılı on filme bir göz atmak da zor bir iş olmayacaktır.
Sinema dünyasında başarılı film listesini oluşturmadan önce belirtmek istediğim bir nokta var. Esaretin Bedeli veya Yeşil Yol, American History X gibi başarısı herkes tarafından bilinen ve zaten en iyi hapishane\kaçış filmleri kategorisinde en iyiler arasında adını altın harflerle yazdırmışlardır. Bu bilindik filmleri tekrar ederek var olan bilgileri yeniden gözler önüne sermenin bir yararı olmayacaktır. Bunun yerine popüler olmayan, yine birçok kesim tarafından bilinen; ancak çok göz önünde bulunmayan, gizli kalmış en iyi hapishane filmleri listeye eklemenin daha yararlı olacağını düşünüyorum. Umarım hazırladığım bu liste sizlere oldukça yararlı ve beğenebileceğiniz hapishane\kaçış filmlerin bir listesi niteliğinde olur. Sizlere şimdiden iyi seyirler diliyorum.
1. I am a fugitive from a chain gang – Ben Bir Pranga Kaçağıyım\ Prangalı Hapishane Kaçağıyım (1932)
Hapishane\kaçış filmlerin atası niteliğindeki bu film, İMDB’den on üzerinden 8,1 puanı toplamayı başarmış başarılı filmlerden biridir. Oldukça eski bir film olmasına rağmen günümüzde etkisini devam ettiren bu yapıt, kaliteli bir yapıya sahip olması sayesinde ölümsüz filmler listesinde yerini korumaktadır. Filmin konusu, Amerika’nın Güney bölgesinde bulunan hapishanelerin kötü koşullarını anlatmaktadır. Dönemin demir parmaklıklar arkasında neler olup bittiğini olduğu gibi, tüm çıplaklığıyla yansıtan film siyah beyaz çekilmiştir. Bu filmi izleyen her insan filmin kalitesinden etkilenmiştir. Ancak ülkemizde adı pek bilinmemekte, gizli kalmış filmler arasında yerini almaktadır. Hapishane\kaçış filmlerinin atası niteliğindeki bu film başarılı oyuncular ve kaliteli hikâye sayesinde sizleri de etkisi altına alacaktır.
2. Down by Law – İçerdekiler (1986)
Hapishane\kaçış filmlerinde en iyiler arasında yer alan Down by Law filmi İMDB’den on üzerinden 7,8 puanı toplamayı başarmıştır. İçerdekiler filmi eski bir film olmasına karşın kaliteli bir yapım olması sayesinde tüm zamanların en iyi hapishane\kaçış filmleri arasına girmeyi başarmıştır. Film siyah beyaz çekilmiştir. Alışık olduğunuz hapishane\kaçış filmlerimden daha farklı bir yapıya sahip olan Down by Law Zack, Jack ve Robert (Bob) üçlüsünün dışarıdaki hayatları, birbirinden tamamen zıt üç karaktere sahip insanların aynı hapishane hücresinde bulunmaları sonucu ortaya çıkan komik diyalogları anlatan başarılı filmlerden biridir.
3. O Brother, Where Art Thou – Neredesin Be Birader (2000)
Alışılagelmiş gerilim dolu hapishane\kaçış filmlerinin aksine içerisinde komedi unsurları bulunduran O Brother, Where Art Thou filmi İMDB oylamasında on üzerinden 7,8 puanı toplamayı başarmış kaliteli yapımlardan biridir. Film konusu itibariyle 1930’lu yıllarda geçmektedir. Üç kafadarın aradıkları hazineye ulaşmak için girdikleri maceraları keyifle izleyeceğiniz bu film, sizlere farklı bir hapishane\kaçış filmi sunmaktadır.
4. Dead Man Walking – Ölüm Yolunda (1995)
Dead Man Walking filmi İMDB üzerindeki puanlamada on üzerinden 7,6 puanı toplamayı başarmıştır. Film izlemeye başladığınız zaman duygusal yönüyle sizleri etkisi altına alacağını fark edeceksiniz. Başarılı bir hikâye ve başarılı bir oyunculuk birleşimi olan Dead Man Walking filmi sizlere birbirinden farklı iki dünyanın kesişmesi sonucu ortaya çıkan diyaloglar sayesinde, farklı dünyalara bakış açınızı değiştirecektir. Bir rahibeyle idam gününün gelmesini bekleyen bir mahkûmun birbiriyle mektuplaşmalarını izleyeceğiniz bu film, sizlere olaylara karşı farklı pencerelerden bakmanız gerektiğini hatırlatacaktır.
5. Birdman of Alcatraz – Alkatraz Kuşçusu (1962)
İMDB oylamasından on üzerinden 7,8 puanı almayı başaran bu film küçük şeylerin insan hayatına olan etkisini gözler önüne sermektedir. Birdman of Alcatraz filmi ömür boyu hapse mahkûm edilen bir adamın, en sert korunma önlemlerinin alındığı ve yaşama koşullarının kötü olduğu bir hapishanedeki zorluklara karşı dik duruşunu ve küçük bir kuşun bu mahkûma olan etkisini göreceksiniz. Thomas E. Gaddis’in 1955’de yazdığı kitaptan uyarlanan bu film 2003 yılında yeniden çekilmesi gündeme gelmiş; ancak bu plan hayata geçirilememiştir. Küçük bir kuşla bir mahkûmun hikâyesini izleyeceğiniz bu filmi mutlaka izlemelisiniz.
6. Przesluchanie (1982)
Polonya yapımı olan bu film İMDB’de on üzerinden 8,2 puan almıştır. Oldukça başarılı bir hikâyeye ait olan bu film ilk başlarda vizyona girmekte birçok sıkıntı yaşamıştır. Gerek yasaklarla gerekse tepkiler nedeniyle çekimi tamamlandıktan çok sonra vizyona girebilmiştir. Bu film sarsıcı ve çarpıcı içeriğiyle sizleri hemen etkisi altına alacaktır. Hangi suçu işlediğini dahi bilmeyen bir mahkûmun gördüğü işkence ve baskıları konu alan bu filmi izlemenizi tavsiye ederiz.
7. Cool Hand Luke – Parmaklıklar Ardında (1967)
Hapishane\kaçış filmlerinde sistemi eleştiren yapılar her daim oldukça sevilmiştir. Cool Hand Luke filmi de sistem eleştirisi yapan bu başarılı filmlerden biridir. İMDB puanlamasında on üzerinden 8,2 puanı toplamayı başaran bu filmi mutlaka izlemelisiniz. Bu filmde otoriteyle otorite karşıtı bireyin çatışmalarını göreceksiniz. Filmin içeriğinin başarısı Amerikan Film Enstitüsü (AFI) tarafından da göz ardı edilmemiştir. Filmde göreceğiniz “Buradaki sorunumuz iletişim eksikliği” sözü en ünlü film replikleri listesine girmeyi başarmıştır. Bu söz ayrıca filmi başarılı bir biçimde anlatan slogan haline gelmiştir.
8. Carandiru (2003)
Hikâyesiyle sizleri etkileyecek, yaşanmış olaylara değinen ve unutamayacağınız filmlerden biri olmaya aday olan Carandiru İMDB oylamasında on üzerinden 7,6 puanı toplamayı başarmıştır. Hikâyesi bakımından ve hikâyesinin gerçekten yaşanmış olaylara dayanması açısından sizleri oldukça etkileyecek olan bu film Brezilya-Arjantin ortak yapım bir filmdir. Kolay kolay etkisinden çıkamayacağınız bu film toplamda 13 ödül kazandı ve bunun yanında 16 dalda aday olarak da gösterildi. Bu filmin çekildiği mekân, hikâyenin gerçekte yaşandığı yerde Carandiru cezaevinde ve aralarında eski mahkûmların bulunduğu amatör oyuncu kadrosu sayesinde izleyicilere oldukça etkilemiştir.
9. Das Experiment – Deney (2001)
Gerçek bir olaydan uyarlanan bu film İMDB’de on üzerinden 7,8 puan toplamayı başarmıştır. Alman yapımı olan film konusu itibariyle farklı tarzda bir hapishane\kaçış filmi izlemek isteyenleri etkileyecektir. İnsanlara biçilen rollerin bireyi nasıl etkileyebileceğini gözler önüne seren film, hapishane deneyi yapmak isteyen bir grup bilim insanının 20 erkek deneği iki hafta boyunca hapishanede gözlem altında tutmasını konu almaktadır. Bu denekler mahkûmlar ve gardiyanlar olarak ikiye ayrılmıştır. Deneklere biçilen roller sonucunda bireylerin kişiliklerindeki değişiklikler ve bunların yanında kişilere verilen yeni kimlikler sonucunda girdikleri rolleri izleyeceğiniz bu film, insanları etiketlendirmenin ve bu etiketler sonucu neler olabileceğini sizlere sunmaktadır.
10. Papillon – Kelebek (1973)
İMDB’den on üzerinden 8,0 puanı toplamayı başaran bu film Henri Charriere’nin gerçek hayat hikâyesini anlattığı kitaptan beyaz perdeye uyarlanmıştır. Papillon, haksız yere suçlu bulunan mahkûmun kötü koşullara sahip olan bir hapishaneye nakledilmesi ve burada yaşadığı olayları anlatmaktadır. Kelebek lakabına sahip bu mahkûmla Louis Dega isimli mahkûm arasındaki dostluğa dikkat çeken bu film sizleri de etkisi altına alacaktır.
Yazar: Pelin Yıldırım